Technology & Innovation

พฤติกรรมของผู้บริโภคชาวญี่ปุ่นที่เปลี่ยนแปลงไปต่ออาหารแปรรูปในภาชนะบรรจุปิดสนิท

มีนาคม 2560

รายละเอียด :

อาหารกระป๋อง อาหารบรรจุขวด และอาหารบรรจุถุงทนความร้อน (Retort Pouch) เป็นผลิตภัณฑ์ที่เก็บรักษาได้นาน ง่ายต่อการรับประทาน ส่งผลให้อาหารเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในตลาดอาหารของญี่ปุ่น และด้วยคุณสมบัติดังกล่าวทำให้อาหารประเภทนี้ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากโดยเฉพาะในยามที่เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติ นอกจากนี้ยังนิยมนำมาปรุงเป็นเมนูอาหารประจำวัน ทำให้อาหารประเภทนี้แพร่หลายออกไปในวงกว้าง อีกทั้งในปัจจุบันยังมีการผลิตผลิตภัณฑ์ในรูปแบบใหม่ เช่น อาหารกระป๋องพรีเมี่ยม ผลิตภัณฑ์ที่สามารถนำเข้าไมโครเวฟได้ เป็นต้น ทำให้เกิดโอกาสในการเจาะตลาดผู้บริโภคกลุ่มใหม่ๆ อีกด้วย

สาระสำคัญของข่าว

          อาหารกระป๋อง อาหารบรรจุขวด และอาหารบรรจุถุงทนความร้อน (Retort Pouch) เป็นผลิตภัณฑ์ที่เก็บรักษาได้นาน ง่ายต่อการรับประทาน ส่งผลให้อาหารเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในตลาดอาหารของญี่ปุ่น และด้วยคุณสมบัติดังกล่าวทำให้อาหารประเภทนี้ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากโดยเฉพาะในยามที่เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติ นอกจากนี้ยังนิยมนำมาปรุงเป็นเมนูอาหารประจำวัน ทำให้อาหารประเภทนี้แพร่หลายออกไปในวงกว้าง อีกทั้งในปัจจุบันยังมีการผลิตผลิตภัณฑ์ในรูปแบบใหม่ เช่น อาหารกระป๋องพรีเมี่ยม ผลิตภัณฑ์ที่สามารถนำเข้าไมโครเวฟได้ เป็นต้น ทำให้เกิดโอกาสในการเจาะตลาดผู้บริโภคกลุ่มใหม่ๆ อีกด้วย

อาหารกระป๋อง

          ปัจจุบันการผลิตอาหารกระป๋องนั้นมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสอดคล้องกับพฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป เนื่องจากอาหารบรรจุกระป๋องพกพาไม่สะดวก มีน้ำหนักมาก และดูไม่ทันสมัย จึงได้รับความนิยมลดลงเมื่อมีอาหารบรรจุในถุงทนความร้อน (Retort Pouch) เข้ามาแทนที่ ซึ่งมีน้ำหนักเบากว่าและสามารถพกพาได้สะดวก แต่กลุ่มผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมอาหารกระป๋องในญี่ปุ่นได้มีการปรับตัวโดยการพัฒนาสินค้าให้เกิดความแตกต่าง เช่น การผลิตอาหารกระป๋องระดับพรีเมี่ยม การเพิ่มเมนูอาหารที่หลากหลาย (ชนิดที่เป็นกับข้าวหรือกับแกล้ม) และได้มีการกระตุ้นการขายด้วยนโยบายจำหน่ายคู่กับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อีกด้วย นอกจากนี้อาหารกระป๋องที่มีการแสดงคุณสมบัติของสารอาหาร (Food with Functional Claims) จะได้รับความนิยมมากกว่าอาหารกระป๋องทั่วไป เนื่องจากกระแสรักสุขภาพส่งผลให้ผู้บริโภคให้ความสำคัญกับด้านโภชนาการของอาหารเพิ่มขึ้น

อาหารบรรจุขวด

          “แยม” เป็นสินค้าหลักของอาหารบรรจุขวดซึ่งมีมูลค่าตลาดลดลงอาจเนื่องมาจากค่าเงินเยนที่อ่อนตัวลงทำให้ผลิตภัณฑ์แยมที่ส่วนใหญ่เป็นการนำเข้าจึงมีต้นทุนสูงขึ้น แต่อาหารบรรจุขวดชนิดอื่นกำลังเริ่มฟื้นตัวขึ้นเล็กน้อย เช่น สาหร่ายปรุงรส เป็นต้น นอกจากนี้ผู้ประกอบการยังต้องเผชิญกับปัญหากลุ่มผู้บริโภคเป็นผู้สูงอายุมากยิ่งขึ้น จึงจำเป็นต้องพัฒนาบรรจุภัณฑ์ให้เปิดง่าย ใช้แรงเปิดน้อย ออกแบบขวดให้สามารถจับถนัดมือและตักได้ง่าย อีกทั้งยังมีการขยายกลุ่มผู้บริโภคเป้าหมายเจาะไปยังกลุ่มวัยหนุ่มสาว โดยการปรับรสชาติ เพิ่มสารอาหารที่เป็นประโยชน์และชูคุณสมบัติด้านอายุการเก็บรักษา เพื่อดึงดูดให้ผู้บริโภครุ่นใหม่หันมาสนใจมากขึ้น

อาหารบรรจุถุงทนความร้อน (Retort Pouch)

          อาหารแปรรูปบรรจุถุงทนความร้อน (Retort Pouch) ได้รับความนิยมมากกว่าอาหารแปรรูปบรรจุกระป๋อง เนื่องจากง่ายต่อการพกพา น้ำหนักเบา และประหยัดพื้นที่ในการจัดเก็บ ซึ่งภาพรวมของตลาดอาหารบรรจุถุงทนความร้อน (Retort Pouch) ในปัจจุบันมีแนวโน้มขยายตัวเพิ่มขึ้น เนื่องมาจากสะดวกในการรับประทาน นำมาปรุงแต่งเป็นเมนูต่างๆ ได้หลากหลาย และยังมีความต้องการเก็บสต็อกอาหารเพื่อใช้ในยามเกิดภัยพิบัติ โดยผลิตภัณฑ์อาหารประเภทนี้ที่ได้รับความนิยมส่วนใหญ่จะเป็นประเภทกับข้าวและซอส เช่น  ซอสปรุงรสเต้าหู้เสฉวน เครื่องปรุงรสข้าวอบ สตูว์ แกงกะหรี่ ต้มผักและเนื้อสัตว์ เป็นต้น

ความเห็น

          ตลาดอาหารแปรรูปในภาชนะบรรจุปิดสนิทในประเทศญี่ปุ่นนั้นมีความต้องการที่หลากหลายและด้วยสังคมปัจจุบันที่ผู้ผญิงทำงานนอกบ้านมากขึ้นทำให้ไม่มีเวลาเตรียมอาหารเหมือนในอดีต อาหารเหล่านี้จึงเป็นหนึ่งในทางเลือกเพื่อนำมารับประทานเป็นอาหารประจำวัน รวมถึงประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศที่ประสบภัยพิบัติธรรมชาติอยู่ตลอดเวลา ชาวญี่ปุ่นจึงมีความตระหนักในการรับมือเมื่อเกิดเหตุภัยพิบัติ นอกจากตามครัวเรือนแล้ว บริษัทและหน่วยงานราชการก็มีความจำเป็นต้องเตรียมอาหารเหล่านี้ไว้ในยามฉุกเฉินอีกด้วย โดยชาวญี่ปุ่นนั้น นิยมรับประทานอาหารไทยมากขึ้นเมื่อเทียบกับในอดีต มีร้านอาหารไทยจำนวนมากเปิดให้บริการโดยเฉพาะเขตเมือง อีกทั้งการส่งเสริมตราสัญลักษณ์ “Thai Select” ของรัฐบาล ผนวกกับการส่งเสริมการท่องเที่ยวไทย ทำให้อาหารไทยเป็นที่คุ้นเคยของชาวญี่ปุ่นในปัจจุบัน ผู้ประกอบการไทยอาจนำพฤติกรรมของผู้บริโภคชาวญี่ปุ่นดังกล่าวมาปรับใช้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของตนเพื่อส่งออกสินค้าไปขายในประเทศญี่ปุ่น ทำให้อาหารไทยกลายเป็นเมนูอาหารประจำบ้านของชาวญี่ปุ่น นอกจากอาหารประเภทเมนูกับข้าวแล้ว     เมนูกับแกล้มก็เป็นอีกหนึ่งผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจ เนื่องจากชาวญี่ปุ่นนิยมรับประทานกับแกล้มเวลาดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ประเภทต่างๆ นอกจากนี้ ญี่ปุ่นยังมีร้านอาหารที่เสิร์ฟอาหารกระป๋องโดยเฉพาะ ซึ่งเป็นร้านอาหารที่รวมอาหารกระป๋องทั้งในประเทศและต่างประเทศ โดยมีคอรเซปต์ที่ให้ลูกค้าได้เพลิดเพลินกับอาหารกระป๋องและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งในปัจจุบันมีสาขาประมาณ 37 สาขาทั่วประเทศ ถือได้ว่าเป็นโอกาสอันดีของผู้ประกอบการไทยที่จะผลิตและส่งออกสินค้าไปจำหน่ายยังประเทศญี่ปุ่น

ที่มา : สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงโตเกียว

http://www.ditp.go.th/ditp_pdf.php?filename=contents_attach/163848/163848.pdf&title=16384
8