15 มกราคม 2559
ชื่อเรื่อง : การพัฒนาเครื่องกลั่นสุราพื้นบ้าน
ผู้วิจัย/ผู้เรียบเรียง : นายณัฐวุฒิ ผางจันทดานางสาวอนาวิล สุขพร
คณะทำงาน/อาจารย์ที่ปรึกษา : อาจารย์พนมกร ขวาของ
ที่มา : โครงงาน เรื่อง การพัฒนาเครื่องกลั่นสุราพื้นบ้านภาควิชาวิศวกรรมเคมี คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
แหล่งสืบค้นฉบับเต็ม : ห้องสมุด สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
กลุ่มสินค้า : 1551 สุราและเครื่องดื่มที่ได้จากเอทิลแอลกอฮอล์
เทคโนโลยี : เทคโนโลยีการบริหารจัดการ
Keyword : เครื่องกลั่นสุรา สุราพื้นบ้าน
การพัฒนาเครื่องกลั่นสุราพื้นบ้าน
กลุ่มเกษตรกรนาหนองทุ่ม ต.นาหนองทุ่ม อ.แก้งค้อ จ.ชัยภูมิ มีอาชีพเสริมที่สืบทอดกันมาตั้งแต่
สมัยก่อน คือ การผลิตสุราพื้นบ้าน ซึ่งการผลิตในปัจจุบันจะทำในรูปแบบของการนำยีสต์มาหมักกับน้ำตาล
ในสัดส่วนที่พอเหมาะ โดยภาชนะที่ใช้หมักต้องเป็นสุญญากาศเพื่อป้องกันการปนเปื้อน ตั้งทิ้งไว้ไม่ให้ถูก
แสง 1 สัปดาห์หรือจนกว่าไม่เห็นฟองอากาศ จากนั้นดูดส่วนใสไปกลั่น ซึ่งเครื่องกลั่นที่ใช้มีลักษณะของ
การควบแน่นเจาะรูเพื่อให้สุราไหลออก ผลที่ได้คือเปอร์เซ็นต์แอลกอฮอล์ในขวดแรก (700 cc) อยู่ที่
ประมาณ 40 – 60 ดีกรี ซึ่งถือว่าได้เปอร์เซ็นต์ที่ต่ำและสิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายด้านพลังงานอย่างมากไม่คุ้มกับ
การลงทุน ดังนั้นจึงจำเป็นต้องพัฒนากระบวนการผลิตสุราพื้นบ้านให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเริ่มตั้งแต่
กระบวนการเลี้ยงยีสต์ให้มีการเจริญเติมโตที่ดีเพื่อให้ได้เปอร์เซ็นต์แอลกอฮอล์ที่สูงขึ้น การพิจารณา
ระยะเวลาในการหมัก ทั้งนี้รวมถึงกระบวนการกลั่นซึ่งต้องมีการออกแบบเครื่องกลั่นให้มีประสิทธิภาพมาก
ขึ้น
โครงงานนี้ได้ทำการศึกษาถึงการออกแบบเครื่องกลั่นระบบปิดและสร้างเครื่องกลั่นต้นแบบ โดย
ลักษณะเครื่องกลั่นจะเป็นเครื่องกลั่นระบบปิดที่มีชุดควบแน่น มีการป้อนกลับซึ่งสามารถลดสิ่งเจือปนลง
ได้ วัตถุประสงค์ในการศึกษาคือ การศึกษากระบวนการในการผลิตสุราพื้นบ้านให้เหมาะสมกับต้นทุนการ
ผลิต และ เพื่อพัฒนาเครื่องกลั่นที่ใช้ในการผลิตและทดลองเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการกลั่นเพิ่มขึ้นมาก
กว่าเดิมอย่างน้อย 10 %
การออกแบบเครื่องกลั่น
เปรียบเทียบข้อบกพร่องของเครื่องกลั่นที่กลุ่มเกษตรกรใช้ และสิ่งที่พัฒนาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ
เครื่องกลั่น ได้แก่
สรุปผลการศึกษา
1. วิธีการหมักที่เหมาะสม โดยนอกจากจะคำนึงถึงแหล่งน้ำตาลกลูโคสแล้วต้องคำนึงถึงปัจจัย
- ค่าความหวานของน้ำตาล ควรมีค่าประมาณ 22 – 24 0Brix
- แหล่งอาหารของยีสต์
- สายพันธุ์ยีสต์ที่เหมาะสม คือ Saccharomyces cerevisiae
2. เครื่องกลั่นให้ปริมาณแอลกอฮอล์เพิ่มขึ้น 17.02 %
3. อุณหภูมิการกลั่นที่เหมาะสมคือ 80 – 84 0C สามารถวัดปริมาณแอลกอฮอล์ที่เหมาะสมได้ 80
– 60 %
4. อัตราการเพิ่มอุณหภูมิ 1.720C / นาที
5. อัตราการกลั่น 33 มิลลิลิตร ต่อนาที