ธุรกิจบริการอาหาร

ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา (ปี 2552-2556) ธุรกิจบริการอาหารในแคนาดาไม่มีการขยายตัวอย่างชัดเจน ทั้งในแง่ของปริมาณและมูลค่า โดยในปี 2556 แคนาดามีจำนวนธุรกิจบริการอาหารประมาณ 74,400 แห่ง มีมูลค่าจำหน่าย (ณ ราคาปัจจุบัน) ประมาณ 51.5 พันล้านดอลลาร์แคนาดา และมีการให้บริการลูกค้าจำนวน 6,302.2 ล้านราย ซึ่งมีการเติบโตของธุรกิจเพียงเล็กน้อยเมื่อเทียบกับปีก่อน หรือมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยร้อยละ 0.1 1.5 และ 1.2 ต่อปี ตามลำดับ ในช่วงเวลาดังกล่าว (ตารางที่ 1) ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากภาวะเศรษฐกิจของประเทศที่ฟื้นตัวช้ากว่าที่คาดการณ์ไว้ ทำให้ความเชื่อมั่นของผู้บริโภคลดลงและต้องระมัดระวังเรื่องการใช้จ่ายเงินมากขึ้น   อย่างไรก็ตาม แม้ว่าค่าใช้จ่ายในแต่ละครั้งของลูกค้าจะเพิ่มขึ้น (พิจารณาจากมูลค่าการจำหน่ายต่อจำนวนการให้บริการ) นั่นอาจเป็นเพราะผู้ขายได้ปรับราคาค่าอาหารขึ้นตามต้นทุนที่เพิ่มขึ้นแล้ว

หากเปรียบเทียบสัดส่วนมูลค่าการจำหน่ายอาหาร ตามลักษณะการให้บริการของธุรกิจพบว่า ในภาพรวมผู้บริโภคส่วนใหญ่จะนิยมมารับประทานที่ร้าน (Eat in) มีสัดส่วนมูลค่าการจำหน่าย  ร้อยละ 57.9 รองลงมาได้แก่ การซื้อกลับที่บ้าน (Takeaway) และการโทร. สั่งให้ส่งอาหารที่บ้าน (Home delivery) มีสัดส่วนร้อยละ 39.4 และ 2.7 ตามลำดับ (รูปที่ 1) และเมื่อพิจารณาในแต่ละรูปแบบของธุรกิจ พบว่า ร้านอาหารที่มีลักษณะการให้บริการที่ชัดเจน คือ ร้านอาหารตามข้างทางที่ให้บริการเฉพาะซื้อกลับบ้านเท่านั้น และร้านบริการจัดส่งอาหารและแบบซื้อกลับบ้านที่ไม่มีการบริการอาหารแบบนั่งรับประทานที่ร้าน   สำหรับชนิดของอาหารที่ให้บริการโดยรวมแล้วมีสัดส่วนใกล้เคียงกัน คือ ร้อยละ 56.2 เป็นการจำหน่ายอาหาร และร้อยละ 43.8 เป็นการจำหน่ายเครื่องดื่ม โดยธุรกิจบริการอาหารแต่ละรูปแบบจะมีสัดส่วนมูลค่าการจำหน่ายแตกต่างกันไป ซึ่งจะเป็นการบริการอาหารมากกว่าเครื่องดื่ม ยกเว้นร้านกาแฟและบาร์ ที่เน้นการจำหน่ายสินค้าเครื่องดื่มเป็นหลัก ส่วนภัตตาคารที่ให้บริการเต็มรูปแบบ มีมูลค่าการจำหน่ายเครื่องดื่มมากกว่าอาหาร เนื่องจากร้านประเภทนี้ส่วนใหญ่จะให้บริการเครื่องดื่มราคาแพงด้วย เช่น ไวน์ (รูปที่ 2)

ในอนาคตธุรกิจบริการอาหารของแคนาดายังคงไม่เติบโตมากนัก เนื่องจากผู้บริโภคส่วนใหญ่ ยังมีความกังวลเรื่องเศรษฐกิจของประเทศ ทำให้จำเป็นต้องวางแผนการใช้จ่ายเงินอย่างรอบคอบและระมัดระวัง โดยเฉพาะการใช้จ่ายในส่วนของการรับประทานอาหารนอกบ้าน   โดยในปี 2560 คาดว่าจะมีจำนวนธุรกิจบริการอาหารประมาณ 75,600 แห่ง มีมูลค่าการจำหน่ายประมาณ 53.3 พันล้านดอลลาร์แคนาดา และมีการให้บริการลูกค้าจำนวน 6,306.5 ล้านราย หรือมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยเพียงร้อยละ 0.40 0.86 และ 0.02 ต่อปี ตามลำดับ ในช่วง 4 ปีข้างหน้า (ปี 2557-2560) (ตารางที่ 2) อย่างไรก็ตาม แม้ว่าธุรกิจบริการอาหารโดยรวมจะเติบโตค่อนข้างช้า แต่ธุรกิจประเภทร้านกาแฟ และร้านจำหน่ายเครื่องดื่มประเภทน้ำผลไม้คั้น/ปั่น กลับมีทิศทางการตลาดที่ดี ส่วนหนึ่งเป็นผลจากการขยายธุรกิจของผู้เล่นสำคัญอย่าง Good Earth Café และ Café Artigiano ซึ่งได้นำเสนอเมนูอาหารเช้า สำหรับชาวเมืองที่ต้องการแวะซื้ออาหารและกาแฟออกไปรับประทานขณะเดินทางไปทำงาน รวมถึงจัดบรรยากาศภายในร้านให้มีความรู้สึกผ่อนคลายและเป็นกันเองมากขึ้น สำหรับลูกค้าที่ต้องการมานั่งทานที่ร้าน ทั้งนี้ ในส่วนของ Good Earth Café ได้เริ่มทดลองตลาดใหม่ โดยการให้บริการเครื่องดื่มประเภทไวน์และเบียร์ในบางสาขาด้วย เพื่อขยายฐานลูกค้าให้กว้างขึ้น   ซึ่งนอกจากร้านกาแฟแล้ว บาร์สำหรับคนรุ่นใหม่ (Trendy urban bars) ก็กำลังเป็นที่นิยมในปัจจุบันโดยเฉพาะกลุ่มลูกค้าที่อาศัยอยู่ในเมืองและต้องการหาสถานที่สำหรับสังสรรค์หลังเลิกงาน

รูปที่ 1    สัดส่วนมูลค่าจำหน่ายของธุรกิจบริการอาหารในแคนาดา จำแนกตามลักษณะการให้บริการ ปี 2555
 
ที่มา: Euromonitor International.  (November 2013).

รูปที่ 2    สัดส่วนมูลค่าจำหน่ายของธุรกิจบริการอาหารในแคนาดา จำแนกตามชนิดอาหาร ปี 2555
 
ที่มา: Euromonitor International.  (November 2013).

ตารางที่ 1    จำนวนธุรกิจ มูลค่าจำหน่าย และการให้บริการของธุรกิจบริการอาหารของแคนาดา  ปี 2552-2556
    
ที่มา: Euromonitor International.  (November 2013).        หมายเหตุ: e ค่าประมาณการ   

ตารางที่ 2    การคาดการณ์จำนวนธุรกิจ มูลค่าจำหน่าย และการให้บริการของธุรกิจบริการอาหารของแคนาดา ปี 2557-2560

ที่มา: Euromonitor International.  (November 2013).