อาหารใหม่ ... อาหารจาก “แมลง”

อาหารใหม่

อาหารจาก “แมลง”

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ทศพร  นามโฮง

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ

     คำว่า อาหารใหม่ หรือ novel food ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 376 พ.ศ. 2559 ได้ให้คำนิยามไว้ว่า หมายถึง (ก) วัตถุที่ใช้เป็นอาหารหรือเป็นส่วนประกอบของอาหารที่ปรากฏหลักฐานทางวิชาการว่ามีประวัติการบริโภคเป็นอาหารมาน้อยกว่าสิบห้าปี หรือ (ข) วัตถุที่ใช้เป็นอาหารหรือเป็นส่วนประกอบของอาหารที่ได้จากกระบวนการผลิตที่มิใช่กระบวนการผลิตโดยทั่วไปของอาหารนั้นๆ ที่ทำให้ส่วนประกอบ โครงสร้างอาหาร รูปแบบของอาหารเปลี่ยนแปลงไปอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งส่งผลต่อคุณค่าทางโภชนาการ กระบวนการทางเคมีในร่างกายของสิ่งมีชีวิต (metabolism) หรือระดับของสารที่ไม่พึงประสงค์  และ (ค) หมายถึงผลิตภัณฑ์อาหารที่มีวัตถุในข้อ (ก) หรือ (ข) เป็นส่วนประกอบ ทั้งนี้ไม่รวมถึงวัตถุเจือปนอาหาร และอาหารที่ได้จากเทคนิคการดัดแปรพันธุกรรม และ อาหารใหม่ต้องเป็นอาหารที่ผ่านการประเมินความปลอดภัย โดยต้องยื่นผลการประเมินความปลอดภัยจากหน่วยงานประเมินความปลอดภัยที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาให้การรับรอง ส่วนนิยามตามกฎระเบียบของ EU 2015/2283 ได้ให้ความหมายไว้ดังต่อไปนี้   ว่าหมายถึงอาหารที่มนุษย์ไม่ได้ใช้เพื่อบริโภคมากอย่างมีนัยสำคัญในสหภาพยุโรป ก่อนวันที่ 15 พฤษภาคม ปีค.ศ.1997 ซึ่งเป็นอาหารที่เข้าหมวดอย่างน้อยชนิดใดชนิดหนึ่งดังต่อไปนี้ 

1. อาหารที่ได้จากการตัดแต่งโครงสร้างโมเลกุลอย่างจงใจ ซึ่งโครงสร้างโมเลกุลนี้ไม่ได้ถูกนำมาใช้เป็นอาหารภายในสหภาพยุโรปก่อนวันที่ 15 พฤษภาคม  ค.ศ.1997
2. อาหารที่ประกอบด้วย หรือแยกได้จาก หรือผลิตจาก จุลินทรีย์ รา หรือสาหร่าย
3. อาหารที่ประกอบด้วย หรือแยกได้จากหรือผลิตจาก วัสดุที่มีแหล่งกำเนิดจากแร่ธาตุ
4. อาหารที่ประกอบด้วย หรือแยกได้จาก หรือผลิตจากพืช หรือชิ้นส่วนพืช ยกเว้นอาหารที่มีประวัติว่าเป็นอาหารปลอดภัยในการใช้ในสหภาพยุโรปและประกอบด้วยส่วนที่แยกได้จากหรือผลิตจากพืชสายพันธ์เดียวกันที่ได้จาก
   1. วิธีการขยายพันธุ์พืชแบบดั้งเดิม ซึ่งใช้ในการผลิตอาหารในสหภาพยุโรปก่อนวันที่ 15พฤษภาคม  ค.ศ.1997 หรือ
   2. วิธีการขยายพันธ์พืชที่ไม่ใช่วิธีดั้งเดิม ซึ่งไม่เคยใช้ในการผลิตอาหารในสหภาพยุโรปมาก่อนวันที่ 15 พฤษภาคม  ค.ศ.1997 ซึ่งวิธีการนี้ไม่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญต่อโครงสร้างหรือองค์ประกอบของอาหาร ที่จะมีผลต่อคุณค่าทางโภชนาการ กระบวนการเคมีในร่างกายหรือเมตาโบลิซึม หรือระดับของสารประกอบที่ไม่พึงประสงค์
5. อาหารที่ประกอบด้วยส่วนที่ผลิตได้ หรือแยกได้จากสัตว์หรือชิ้นส่วนของสัตว์ ยกเว้นสัตว์ที่ได้จากการผสมพันธุ์ตามวิธีดั้งเดิม ซึ่งใช้เป็นอาหารกันมาก่อนวันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ.1997 และอาหารจากสัตว์เหล่านี้ต้องมีประวัติว่าปลอดภัยในการนำมาใช้เป็นอาหารในสหภาพยุโรป
6. อาหารที่ประกอบด้วย ส่วนที่แยกจากหรือผลิตจากเซลหรือเนื้อเยื่อจากสัตว์ พืช จุลินทรีย์ รา หรือสาหร่าย
7. อาหารที่ได้จากกระบวนการผลิตที่ไม่ได้ใช้สำหรับผลิตอาหาร ในสหภาพยุโรปก่อนวันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ.1997 ซึ่งทำให้เกิดการเปลี่ยนองค์ประกอบหรือโครงสร้างของอาหารที่มีผลต่อคุณค่าทางอาหาร กระบวนการเคมีในร่างกายหรือเมตาโบลิซึม หรือระดับของสารที่ไม่พึงประสงค์  อย่างมีนัยสำคัญ

          และข้อกำหนดอื่นๆอีกที่เกี่ยวข้อง แต่ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม อาหารที่กล่าวมาทั้งหมดต้องมีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่ได้รับการรับรองจากสหภาพยุโรป ที่แสดงว่าอาหารนั้นปลอดภัย